Gertruda Biernat

Nauka i edukacja

Gertruda Józefa Biernat to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiej paleontologii. Urodziła się 17 marca 1923 roku w Opolu Lubelskim, a jej pasja do nauki szybko poprowadziła ją w kierunku badań w dziedzinie paleontologii.

Po długich latach działalności naukowej, Gertruda Biernat zmarła 1 marca 2016 roku w Kałuszynie. Była uznawaną badaczką ramienionogów paleozoicznych, co stanowi ważny wkład w rozwój i zrozumienie tej specyficznej grupy organizmów.

Życiorys

Gertruda Biernat była córką Jana i Nadziei. Swoje dzieciństwo spędziła w Starogardzie Gdańskim, a w 1939 roku przeniosła się do Warszawy. W trakcie powstania warszawskiego pełniła rolę sanitariuszki, niosąc pomoc w trudnych czasach. W 1950 roku ukończyła studia na Uniwersytecie Poznańskim i po ich zakończeniu wróciła do stolicy, gdzie rozpoczęła pracę w Muzeum Ziemi PAN.

W latach 1953–1998 była zatrudniona w charakterze pracownika naukowego w Instytucie Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego Polskiej Akademii Nauk. W 1965 roku, na podstawie uchwały z 29 listopada oraz pracy dotyczącej środkowodewońskich brachiopodów Synkliny Bodzentyńskiej Gór Świętokrzyskich, uzyskała habilitację na Wydziale Geologicznym Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1975 roku podczas I Krajowej Konferencji Naukowej Paleontologów, Gertruda Biernat została powołana na przewodniczącą Sekcji Paleontologicznej Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Od 1979 roku piastowała także funkcję przewodniczącej Komisji Paleontologii w Komitecie Nauk Geologicznych PAN. W ciągu kilku lat, a dokładnie w latach 1974, 1975, 1976 oraz 1979, brała udział w naukowych wyprawach na Spitsbergen, gdzie prowadziła badania nad ramienionogami permskimi.

Po jej śmierci, Gertruda Biernat znalazła swoje miejsce spoczynku na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie.

Aktywność naukowa

Gertruda Biernat była wybitną specjalistką w dziedzinie ramienionogów, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków dewońskich. Dodatkowo badała ramienionogi ordowickie oraz, w mniejszym zakresie, sylurskie, permskie i kredowe. Jej dorobek obejmuje autorstwo nazw wielu rodzajów ramienionogów, w tym Devonaria Biernat (1966), Ditreta Biernat (1972), Semitreta Biernat (1972) oraz Paratreta Biernat (1972). Również stworzyła ihnorodzaj Diorygma Biernat (1961).

Współpraca z innymi paleontologami zaowocowała opisem rodzajów ramienionogów takich jak Quasithambonia Bednarczyk & Biernat (1978), Pugnaria Biernat & Racki (1986), Poloniproductus Biernat & Lazarev (1988) oraz Lingularia Biernat & Emig (1993).

Biernat była również współautorką części znanego dzieła Treatise on Invertebrate Paleontology, w której podejmuje temat ramienionogów. W 1985 roku brała udział w organizacji 1 Congrès International sur les Brachiopodes, czyli Kongresu Ramienionogowego, który odbył się w Breście, gdzie była członkinią komitetu honorowego.

Nie można również zapominać o jej działalności związanej z historią muzealnictwa przyrodniczego, co świadczy o jej uniwersalnym podejściu do nauk przyrodniczych.

Upamiętnienie

Na jej cześć utworzono trzy różne rodzaje ramienionogów, które noszą jej imię. Wśród nich wyróżniamy:

  • Biernatium Havlíček, 1975 (Orthida, dewon),
  • Biernatella Baliński, 1977 (Athyridida, dewon),
  • Biernatia Holmer, 1989 (Acrotretida, ordowik).

Oprócz tego, jej dziedzictwo zostało upamiętnione w nazwach gatunkowych:

  • ordowickiego ramienionoga Pomeraniotreta biernati Bednarczyk, 1986,
  • dewońskiego mikrokonchida Spinuliconchus biernatae Zatoń & Olempska, 2016.

Wybrane publikacje

Wśród znaczących prac badawczych Gertrudy Biernat można wyróżnić kilka kluczowych publikacji, które przyczyniły się do rozwoju paleontologii. Oto niektóre z nich:

  • Middle Devonian Orthoidea of the Holy Cross Mountains and their ontogeny (1959),
  • Middle Devonian brachiopods of the Bodzentyn syncline (Holy Cross Mountains, Poland) (1966),
  • Ordovician inarticulate brachiopods from Poland and Estonia (1973).

Przypisy

  1. Rejestr Spadkowy PL: wyszukiwanie wpisu [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 15.03.2023 r.]
  2. Inne wyprawy | Polarniczki [online] [dostęp 08.03.2023 r.]
  3. Brachiopod Congress: their logos and publications [online], paleopolis.rediris.es [dostęp 08.03.2023 r.]
  4. Gertruda Biernat (1923-2016) [online], paleopolis.rediris.es [dostęp 08.03.2023 r.]
  5. Prof. dr hab. Gertruda Biernat, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 08.03.2023 r.]
  6. B.B. Studencka, Sekcja Paleontologiczna Polskiego Towarzystwa Geologicznego, „Przegląd Geologiczny”, 70 (4), 2022, s. 334–340.
  7. Katalog Cmentarzy Komunalnych w Warszawie. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 05.03.2016 r.]
  8. Gertruda Biernat. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 05.03.2016 r.]
  9. Prof. Gertruda Biernat, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 05.03.2016 r.]
  10. G.G. Biernat, Kolekcje paleontologiczne w Polsce, „Kosmos, Seria A”, 28, 4, 1979, s. 475–479.
  11. G.G. Biernat, Palaeontological collections in Poland: an historical outline and present-day possessions, „Journal of the Society for the Bibliography of Natural History”, 9 (4), 1980, s. 449–453.
  12. W.W. Bednarczyk, Inarticulate brachiopods from the Lower Ordovician in northern Poland, „Annales Societatis Geologorum Poloniae”, 56 (3–4), 1986, s. 409–418.
  13. Ta nazwa zawiera błąd językowy, jest utworzona tak jakby chodziło o mężczyznę o nazwisku Biernat...
  14. B.G. Biernat i K.K. Birkenmajer, Permian brachiopods from the base of the Kapp Starostin Formation at Polakkfjellet, Spitsbergen, „Studia Geologica Polonica”, 73, 1981, s. 7–24.
  15. G.G. Biernat, Upper Silurian brachiopods from the Holy Cross Mountains (Łężyce-Bełcz section), Poland, „Annales Societatis Geologorum Poloniae”, 51 (1–2), 1981, s. 209–239.
  16. G.G. Biernat, Middle Devonian Atrypacea (Brachiopoda) from the Holy Cross Mountains, Poland, „Acta Palaeontologica Polonica”, 9 (3), 1964, s. 277–340.
  17. G.G. Biernat, Middle Devonian Orthoidea of the Holy Cross Mountains and their ontogeny, „Palaeontologia Polonica”, 10, 1959, s. 1–78.
  18. G.G. Biernat, Diorygma atrypophilia n. gen., n. sp. - a parasitic organism of Atrypa zonata Schnur, „Acta Palaeontologica Polonica”, 6 (1), 1961, s. 17–27.
  19. G.G. Biernat, On Peregrinella multicarinata (Lamarck) (Brachiopoda), „Acta Palaeontologica Polonica”, 2 (1), 1957, s. 19–50.
  20. Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 91.
  21. G.G. Biernat, Geologiczno-paleontologiczne kolekcje instytutów naukowych i muzeów w Polsce, „Przegląd Geologiczny”, 24 (7), 1976, s. 403–404.
  22. G.G. Biernat, Ordovician inarticulate brachiopods from Poland and Estonia, „Palaeontologia Polonica”, 28, 1972, s. 3–120.
  23. G.G. Biernat, Middle Devonian brachiopodes of the Bodzentyn syncline (Holy Cross Mountains, Poland), „Palaeontologia Polonica”, 17, 1966, s. 1–162.

Oceń: Gertruda Biernat

★★★★★
Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:20