Zygmunt Wałecki, urodzony 23 lipca 1893 roku w Opolu Lubelskim, to postać o znaczącym dorobku wojskowym. Jako major piechoty Wojska Polskiego, zasłużył się nie tylko w walkach, ale również zostawił po sobie trwały ślad w historii naszej armii.
Wyróżniony Orderem Virtuti Militari, najwyższym odznaczeniem wojskowym w Polsce, Wałecki stanowi symbol odwagi oraz poświęcenia. Należy również podkreślić, że stał się jedną z ofiar zbrodni katyńskiej, co czyni jego historię jeszcze bardziej tragiczną. Jego losy urwały się po 22 czerwca 1941 roku w Kijowie, co według wielu źródeł zbiegło się z tragicznymi wydarzeniami tamtego okresu.
Życiorys
Zygmunt Wałecki urodził się jako syn Antoniego i Joanny Franciszki z Wiśniewskich. Jego edukacja rozpoczęła się w Gimnazjum w Lublinie, gdzie miał okazję zaangażować się w strajk szkolny. Po zakończeniu nauki odbył praktykę w dziedzinie ogrodnictwa i rolnictwa na terenach Ordynacji Zamoyskich. W 1914 roku został wcielony do armii rosyjskiej, gdzie po pewnym czasie trafił do szkoły oficerskiej mieszczącej się w Tyflisie. Po ukończeniu kursu, uzyskał awans na stopień podporucznika.
W 1918 roku złożył wniosek o przeniesienie do polskich formacji wojskowych, które zaczęły się kształtować na Kaukazie. Po uzyskaniu zgody, w połowie roku dotarł do I Korpusu Polskiego. Rok później, jako porucznik, został przydzielony do 23 pułku piechoty, który stacjonował w Lublinie. Jego udział w walkach na froncie litewsko-białoruskim podczas bolszewickiej kampanii wojennej był istotny.
W dniach 13-17 czerwca 1920 roku, Wałecki wykazał się ogromnym heroizmem, gdy jego pułk został zaatakowany przez przeciwnika. Dzięki jego determinacji i obecności w kluczowych miejscach na odcinkach frontu, udało się odparć atak wroga, który poniósł ciężkie straty. Na szczególną uwagę zasługuje atak 17 czerwca na wieś Morawszczyzna oraz Stefanpol, gdzie to Wałecki wspólnie z żołnierzami zajął strategiczne pozycje w miejscowym dworze. Bolszewicy także i tym razem wielokrotnie próbowali zaatakować, jednak każda ich ofensywa została skutecznie odparła.
Za swoje odwagi na polu bitwy, Zygmunt Wałecki został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W 1922 roku awansował na kapitana, a dwa lata później został przydzielony do kompanii KOP „Bykowce”. W 1928 roku zyskał awans na stopień majora, jednocześnie zyskując przydział do 69 pułku piechoty w Gnieźnie. Po pewnym czasie objął funkcję komendanta Rejonowej Komendy Uzupełnień w Łucku, a w 1939 roku był komendantem miasta.
Niestety, po agresji ZSRR na Polskę, Wałecki został aresztowany przez NKWD i skazany na 10 lat ciężkich robót. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, został wywieziony w głąb Rosji, gdzie zniknął bez wieści. Życie prywatne Zygmunta Wałeckiego również było pełne wyzwań. Jego żoną była Maria Walicka, z którą doczekał się dwóch synów: Józefa Zygmunta oraz Jerzego Antoniego.
Ordery i odznaczenia
W dorobku Zygmunta Wałeckiego znajdują się liczne odznaczenia wojskowe, które świadczą o jego męstwie oraz zaangażowaniu w walksę o niepodległość. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
- krzyż srebrny Orderu Virtuti Militari nr 674,
- krzyż Walecznych (otrzymany czterokrotnie),
- medal 10 rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa),
Przypisy
- Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 06.08.1929 r., s. 239.
- a b c Polak (red.) 1993 ↓, s. 225.
- a b c Polak (red.) 1993 ↓, s. 224.
Oceń: Zygmunt Wałecki